Opłaty i podatki

1. 200 złotych od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego (służebność, użytkowanie);

1. Jeżeli wniosek dotyczy wpisu udziału w prawie, pobiera się część opłaty stałej proporcjonalną do wysokości udziału, nie mniej jednak niż 100 złotych;
2. 150 złotych od wniosku o:

• wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na podstawie dziedziczenia, zapisu lub działu spadku albo zniesienia współwłasności;
• wpis własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami;
• wpis własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha;
• wpis praw osobistych i roszczeń;
• wpis zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych (służebności, użytkowania);

Stałą opłatę w kwocie 60 złotych pobiera się od wniosku o:

• założenie księgi wieczystej;
• połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości;
• odłączenie nieruchomości lub jej części;
• sprostowanie działu I-O;
• wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym;
• dokonanie innych wpisów

Podatkowi podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   – umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   – umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   – umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   – umowy dożywocia,
   – umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   – ustanowienie hipoteki,
   – ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   – umowy depozytu nieprawidłowego,
   – umowy spółki;
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 ustawy;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2

Podstawę opodatkowania stanowi:

1. przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego;
2. przy umowie zamiany:
   – lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu – różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,
   – w pozostałych przypadkach – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek;
3. przy umowie darowizny – wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego;
4. przy umowie dożywocia – wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego;
5. przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku;
6. przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności – wartość świadczeń użytkownika bądź osoby, na rzecz której ustanowiono służebność, za okres, na jaki prawa te zostały ustanowione;
7. przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu;
8. przy umowie spółki;
9. przy zawarciu umowy – wartość wkładów do spółki osobowej albo wartość kapitału zakładowego,
10. przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego – wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy,
11. przy dopłatach – kwota dopłat,
12. przy oddaniu spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania – roczna wartość nieodpłatnego używania, którą przyjmuje się w wysokości 4 % wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego oddanego do nieodpłatnego używania,
13. przy przekształceniu lub łączeniu spółek – wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia albo wartość kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia lub połączenia,
14. przy przeniesieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej lub jej siedziby – wartość kapitału zakładowego;
15. przy ustanowieniu hipoteki – kwota zabezpieczonej wierzytelności.

Stawki podatku wynoszą:

1. Od umowy sprzedaży, zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
   – nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
   – innych praw majątkowych – 1%;
2. Od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 2% (z zastrzeżeniem wynikającym z ustawy)
3. Od ustanowienia hipoteki:
   – na zabezpieczenie wierzytelności istniejących – od kwoty zabezpieczonej wierzytelności  0,1 %,
   – na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej  19 zł;
4. od umowy spółki 0,5%.

Podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

• dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
• darowizny, polecenia darczyńcy;
• zasiedzenia;
• nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
• zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
• nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Co do zasady podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Zwolnione zostało od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, przy zachowaniu warunków określonych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn pod warunkiem, że:

• zgłoszą nabycie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem art. 4a ust. 2 i 4 ustawy, oraz
• udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Opisany wyżej obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

• wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty 9 637 zł lub
• nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Grupy podatkowe:

• do grupy I zalicza się – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
• do grupy II zalicza się – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
• do grupy III zalicza się – innych nabywców.

Opodatkowaniu podlega nabycie przez obdarowanego, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej (od wartości odejmuje się):

• 9 637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
• 7 276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
• 4 902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Od pozostałej kwoty podatek oblicza się następująco: